کد مطلب:371 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:289

احکام وکالت
وكالت آن است كه انسان كاری را كه می تواند در آن دخالت كند به دیگری واگذار نماید تا از طرف او انجام دهد، مثلا كسی را وكیل كند كه خانه او را بفروشد یا زنی را برای او عقد نماید پس آدم سفیهی كه مال خود را در كارهای بیهوده مصرف می كند اگر حاكم شرع او را از تصرف منع كرده یا در حالی كه بالغ شده سفیه بوده نمی تواند برای فروش مال خودش، كسی را وكیل نماید.



2257 در وكالت لازم نیست صیغه بخوانند و اگر انسان به دیگری بفهماند كه اورا وكیل كرده و او هم بفهماند قبول نموده، مثلا مال خود را به كسی بدهد كه برای او بفروشد و او مال را بگیرد وكالت صحیح است.



2258 اگر انسان كسی را كه در شهر دیگر است وكیل نماید و برای او وكالتنامه بفرستد و او قبول كند اگرچه وكالتنامه بعد از مدتی برسد وكالت صحیح است.



2259 موكل یعنی كسی كه دیگری را وكیل می كند، و نیز كسی كه وكیل می شود باید بالغ و عاقل باشند و از روی قصد و اختیار اقدام كنند و بچه ممیز هم اگر فقط در خواندن صیغه وكیل شده باشد و صیغه را با شرایطش بخواند صیغه ای كه خوانده صحیح است.



2260 كاری را كه انسان نمی تواند انجام دهد، یا شرعا نباید انجام دهد نمی تواند برای انجام آن از طرف دیگری وكیل شود، مثلا كسی كه در احرام حج است چون نباید،صیغه عقد زناشویی را بخواند، نمی تواند برای خواندن صیغه از طرف دیگری وكیل شود.



2261 اگر انسان كسی را برای انجام تمام كارهای خودش وكیل كند صحیح است.ولی اگر برای یكی از كارهای خود وكیل نماید و آن كار را معین نكند وكالت صحیح نیست.



2262 اگر وكیل را عزل كند یعنی از كار بر كنار نماید بعد از آن كه خبر به او رسید نمی تواند آن كار را انجام دهد. ولی اگر پیش از رسیدن خبر آن كار را انجام داده باشد صحیح است.



2263 وكیل می تواند از وكالت كناره بگیرد و اگر موكل غایب هم باشد اشكال ندارد.



2264 وكیل نمی تواند برای انجام كاری كه به او واگذار شده دیگری را وكیل نماید ولی اگر موكل به او اجازه داده باشد كه وكیل بگیرد به هر طوری كه به او دستور داده، می تواند رفتار نماید، پس اگر گفته باشد: برای من وكیل بگیر باید از طرف او وكیل بگیرد و نمی تواند كسی را از طرف خودش وكیل كند.



2265 اگر انسان با اجازه موكل خودش، كسی را از طرف او وكیل كند نمی تواند آن وكیل را عزل نماید و اگر وكیل اول بمیرد یا موكل، او را عزل كند وكالت دومی باطل نمی شود.



2266 اگر وكیل با اجازه موكل، كسی را از طرف خودش وكیل كند موكل و وكیل اول می توانند آن وكیل را عزل كنند و اگر وكیل اول بمیرد یا عزل شود وكالت دومی باطل می شود.



2267 اگر چند نفر را برای انجام كاری وكیل كند و به آنها اجازه دهد كه هر كدام به تنهایی در آن كار اقدام كنند، هر یك از آنان می تواند آن كار را انجام دهد و چنانچه یكی از آنان بمیرد وكالت دیگران باطل نمی شود، ولی اگر نگفته باشد كه با هم یا به تنهایی وكیل است كه انجام دهد و از حرفش هم معلوم نباشد كه می توانند به تنهایی انجام دهند، یا گفته باشد كه با هم انجام دهند، نمی توانند به تنهایی اقدام نمایند. و در صورتی كه یكی از آنان بمیرد وكالت دیگران باطل می شود اگر با هم وكیل شده باشند.



2268 اگر وكیل یا موكل بمیرد یا دیوانه همیشگی شود وكالت باطل می شود و نیز اگر گاه گاهی دیوانه شود و یا بیهوش شود بنابر احتیاط واجب باید به معامله ای كه انجام می دهد ترتیب اثر ندهند و نیز اگر چیزی كه برای تصرف در آن وكیل شده است از بین برود، مثلا گوسفندی كه برای فروش آن وكیل شده بمیرد وكالت باطل می شود.



2269 اگر انسان كسی را برای كاری وكیل كند و چیزی برای او قرار بگذارد بعد از انجام آن كار، چیزی را كه قرار گذاشته باید به او بدهد.



2270 اگر وكیل در نگهداری مالی كه در اختیار او است كوتاهی نكند و غیر از تصرفی كه به او اجازه داده اند تصرف دیگری در آن ننماید و اتفاقا آن مال از بین برود نباید عوض آن را بدهد.



2271 اگر وكیل در نگهداری مالی كه در اختیار او است كوتاهی كند، یا غیر از تصرفی كه به او اجازه داده اند تصرف دیگری در آن بنماید و آن مال از بین برود ضامن است. پس اگر لباسی را كه گفته اند بفروش، بپوشد و آن لباس تلف شود باید عوض آن را بدهد



2272 در مال بكند مثلا لباسی را كه گفته اند بفروش، بپوشد و بعدا تصرفی را كه به او اجازه داده اند بنماید آن تصرف صحیح است.